Telsiz haberleşmesinde genellikle 3 değişik frekans bandı kullanılır, uzak mesafelerde görüşmek için yüksek frekans( HF – High Frequency ), orta ve yakın mesafeler için orta frekans (MF – Middle Frequency) ve kısa mesafelerde kullanılan çok yüksek frekans (VHF – Very High Frequency).
VHF Telsiz Haberleşmesi
VHF haberleşmesinin düşük verici güçleriyle yapılabilmesi ve yüksek frekanstan dolayı temiz ve kaliteli ses üretmesi nedeniyle gemilerden küçük teknelere kadar bir çok deniz taşıtında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle telsiz görüşmesi denildiğinde genellikle VHF görüşmesi kastedilir.
Deniz kullanımında VHF bandında telsiz görüşmeleri 156-162.5 Mhz arasındaki frekanslarda yapılır. Bu frekans aralığında radyo dalgalarının yayılımı doğrusala yakın olur, bir başka değişle iki telsiz arasındaki cisimler telsiz görüşme kalitesini olumsuz etkiler. Bu nedenle VHF açık denizde daha uzun mesafelerde yayın yaparken koylar veya dağların yamaçlarında, karşıdaki istasyonu direk görmediği yerlerde daha kısa mesafelerde etkili olur. Bu sebeplerden dolayı çıkış gücü ve anten yüksekliği VHF telsiz görüşmelerinin menzili açısından önemli iki parametredir. Bundan dolayı el tipi VHF telsizleri genellikle hem güç bakımından hem de yükseklik bakımından tekne içindeki VHF telsizlerden daha az menzile sahiptir.
Kanunen teknelerdeki tüm deniz telsizleri 25 watt çıkış gücüyle sınırlandırılmıştır. Telsizlerin üzerinde daha düşük güçte (1 watt) çalışma butonları da vardır. Bu nedenden dolayı anten yüksekliği ile menzil birebir orantılıdır ve daha yüksek antene sahip olan tekneler daha fazla telsiz menziline sahiptir.
Basit olarak antenin yüksekliği ne kadar fazla olursa o kadar uzun mesafeyle görüşme yapabilirsiniz. Yukarıda bahsedildiği gibi iki antenin birbirlerini görmesi (Line of Sight / LoS) VHF görüşmelerinde çok önemlidir, çünkü dünyanın yuvarlak oluşu ufukta belirli noktadan sonrasına erişimi engeller, kabaca açık denizde 40-50 mil ile sınırlıdır.
Kendi teknenizin ne kadar menzile sahip olduğunu öğrenmek istiyorsanız şu formülü kullanabilirsiniz. Hesap yaparken antenin en yüksek noktasını almanız gerekiyor.
Haberleşme Menzili (deniz mili olarak) = 1.42 x Karekök (antenin feet olarak yüksekliği)
Örnek: Teknenizdeki antenin yüksekliği 36 feet olsun (yaklaşık10.5 metre).
Menzil = 1.42 * Karekök(36) = 1.42 * 6 = 8.52 deniz mili.
Burada unutulmaması gereken konu, bu sadece sizin menziliniz, karşı tarafında bir menzili olduğundan bu iki menzil toplanarak hesap yapılır. Örneğin sizin teknenizin aynı donanımına sahip (anten yüksekliği aynı) bir başka tekneyle haberleşmek isterseniz aranızda 2 * 8.52 = 17.04 deniz mili mesafe varsa haberleşme sağlayabilirsiniz. Özellikle kıyı emniyetlerinin menzilleri oldukça fazla olduğundan (hem yüksek antenler hem de çıkış güçleri çok yüksek) bu merkezlerle iletişim kurmak daha kolay olur.
Bu nedenle MAYDAY RELAY ( bakınız “Tehlike çağrısının aktarılması MAYDAY RELAY” adlı makaleye) tehlike tekrar mesajlarının ne kadar önemli ve anlamlı olduğunu bizlere bir kere daha gösterir. Örneğin yukarıda verilen örnekte iki tekne arasında mesafe 20 deniz mili ise birbirleri ile iletişim kuramazlar, ve sizin verdiğiniz bir tehlike mesajını diğer tekne size çok uzak olmasa da duyamaz. Fakat kıyı emniyeti 40 deniz mili menzile sahipse, sizin tehlike mesajınızı duyar ve MAYDAY RELAY şeklinde sizin ağzınızdan tekrar yayınlar, bu şekilde size 20 deniz mili mesafede bulunan diğer tekne sizin yardıma ihtiyacınız olduğunu ve koordinatlarınızı öğrenebilir.
