Maramara Denizi, Deniz Salyası (Müsülaj), yıl 2021.
Seneyi tam hatırlamıyorum, 2014-2015 yıllarıydı sanırım. İstanbul Kalamış Marina’da bir yelkenli almış ilk defa gördüğümüz komşu tekne sahipleriyle tanışmıştık. Marmara denizi en temiz deniz diyerek ballandıra ballandıra detaylı anlattıklarında birbirimize şaşkınca bakmaktan kendimizi alamamıştık. Komşularımızın 3 ay sonra güneyde bir başka marinaya taşındığını palamarlardan öğrenmiştik…
Ta o zamanlarda bile marina ve çevresi lağım kokuyordu, teknede oturup keyif yapmak bile bazen mümkün olmuyordu. Adalar civarında o kadar çok denizanası oluyordu ki, (hem de torpil denilen kırmızı çizgililerinden) bir kaç kez demir attığımız halde denize girmediğim bile olmuştu.
Daha da eskiye gidersek, 2004-2005 yıllarında ilk yelken yapmaya başladığımda İzmit İstanbul arası bir yarışa katılmıştık. Ben acemi olarak sancak cenova’da vinçciydim. Tekne aşırı yattığında bazen ayaklarımız suya vb girerdi. Tüpraş açıklarından geçerken inanın o kadar üzülmüştüm ki, deniz kahverengiydi, ve ayağım denize girmesin, bir damla su sıçramasın diye çok uğraşmıştık, spikker dahil.
Söylemek istediğim şey şu. Deniz bir anda kirlenmez, yıllardır bu kapalı denizi fabrika ve kanalizasyon atıklarıyla mahvettik. Sözde hep önelemler var ama hepsi sözde kalıyor. İstanbul ve İzmit başta olmak kaydıyla buralardan fabrika atıkları nehirler ve derelerle düzenli olarak mahvetti Marmarayı.
Deniz salyası bir sonuçtur, sorun değil. Denizanası da bir sonuçtur, sorun değil. Bunlar ekosistemin devamını sağlayan yardımcılardır. Denizanası denizi temizler sen de dersin ki a ne kadar çok denizanası var. Deniz pis de o nedenle ürüyorlar, pırıl pırıl bir denizde denizanası da deniz salyası da olmaz. Bunu doğa yapar. Çözüm bunları toplayıp temizlemek değil, denizi temizlemektir. Denizi temizlediğinizde denizanası da deniz salyası da yok olup gider.
Peki temizlenir mi? Bu kafayla biraz zor. Şimdi önlem alsak 10 yıl ancak sürer. Nasıl adım adım kirlendi aynen o şekilde temizlenir. Yeterki hemen başlayalım.
