Demir atarken tornistan yapılır mı? Açıkcası böyle yazı yazacağım hiç aklıma gelmezdi ama İnternet / Youtube üzerinde bir çok denizci farklı açıklamalar yapmaya başlayınca kendi fikrimi ve tecrübemi paylaşmak istedim.
Yazıları takip ediyorsanız bilirsiniz lafı çok uzatmayı sevmem. O nedenle direk cevabı söyleyip sonra açıklamasını yapayım. “Demirlerken duruma göre tornistan vermelisiniz, çoğunlukla da gerekir”.
Öncelikle demir atarken tornistan verenler neden veriyor onu irdelemek lazım. Çapayı atıp yeterli kaloma vermeye başladığınızda eğer denizde hiç akıntı ve rüzgar yoksa ve dolayısıyla tekne hareket etmiyorsa tüm zincir tek bir yerde toplanır. Bu aşamadan sonra bir kuvvet olmalı ki tekne hareket etsin ve zincir deniz dibine düzgünce serilirken çapa da zemine tutunsun. Yoksa nekadar bu şekilde bekleyebilirsiniz ve mantıklı mı? Ayrıca demirleme işi süresince benim önerim kesinlikle motorun kapatılmamasıdır, hem güvenlik açısından hem de akülerin şarjı açısından. Ben bir yere demirleyeceksem biran önce çapanın zemine oturmasını ve işin bitmesini isterim. Çapanın tutuğuna tam emin olduktan sonra motoru kapatırım.
Eğer yeterince akıntı ve/veya rüzgar varsa zaten bu etkiyle zinciri salarken tornistan yapma etkisi yaşarsınız. Bu durumda elbette tornistana gerek yoktur. Hatta durgun havada tornistan verirken bile az bir tornistan verip hemen boşlamak en iyisidir. Daha sonrasında hava sert olacaksa az tornistan verip çapanın tutup tutmadığını, sert hava da gelmiş gibi simüle edebilirsiniz (tabi abartmadan).
Bazı denizciler de şu şekilde yanaşmayı tercih ediyor. Demir atacağı yere doğru hafif yolla ilerleyip demir atacağı yere yaklaştığında motoru boşa alıp çapayı atmak. Çapa yerle temas ettiğinde tekne dönmeye başlar ve 180 derece döndükten sonra siz de zinciri salmaya devam ettikçe teknenin pupası yönünde tekne gerilemeye başlar, siz zinciri salmayı bırakana kadar. Bu tür demirlemenin tekeyi döndürüp az tornistan gazı vermekle hiç bir farkı yoktur hatta bana göre daha tehlikelidir ve özellikle kıçtan kara bağlanacaksanız çevrenizde tekneler varsa risklidir de.
Çapa ilk defa zemine değdiğinde biraz sürüklenip uygun bir yerde saplanması gayet normaldir. Eğer bodoslama gidip çapayı atar ve teknenin bu şekilde dönmesini beklerseniz çapanın tam tutması için daha fazla zeminde sürüklenmesi de gerekir.
Özetleyecek olursam tek bir amacımız var. Tekneyi fazla döndürmeden oynatmadan kısa sürede çapanın zemine tutunacağı bir şekilde demir atmak. Bu da en iyi tekneyi rüzgar varsa rüzgara döndürerek yapmaktır veya rüzgar azsa yine tekneyi rüzgara doğru döndürüp tornistan vermektir. Çapanın yapısı da bu tür demirlemeye göre yapılmıştır. Diğer yöntemler bana göre biraz fantezi.
Demirleme ile yazlılara ulaşmak için Bağlama ve Demirleme sayfasına bakabilirsiniz.
