Camadan vurmak bir çok kişi için sıkıntılı bir iştir. Sıkıntının esas kaynağı camadan vurmaktan çok havanın sertleşmesi diye düşünüyorum. Normal koşullarda yelkeni basıp indirmekten pek farkı yok, camadan halatlarıyla uğraşmanın dışında. “Bu eziyetleri” yaşamamak ve daha kolay yelken basmak için birçok yelkenci sarma yelken kullanmayı tercih eder.
Camadan nasıl atılırı incelemeye geçmeden önce, hangi koşullarda atılır biraz bunun üzerinde duralım. Eğer rüzgar sertleştiyse (15 knot ve üstü) en azından 1. camadanı atabilirsiniz. Daha da sertleşirse ve 20 knot ve üzerine çıktıysa 2. camadanı atmakta yarar vardır. Burada kesin bir kural olmamakla birlikte yelkenin performansı ve dümencinin rahat kullanımı dikkate alınmalıdır. Eğer tekne, ana yelken arabasını boşlamamıza rağmen çok yatıyorsa camadan atma vakti gelmiştir diyebiliriz.
Bunların dışında eğer yeterince tecrübeli değilseniz kendinizi rahat hissetmediğiniz zaman camadan vurun, ayrıca teknede size yardım edecek kişi sayısı az ise hava sertleşmeye başlamadan camadan vurmak isteyebilirsiniz.
Aşağıdaki şekilde standart bir ana yelkende bulunan camadan düzeneğini görebilirsiniz. Bu 1. camadan olarak gösterilmiştir, 2. camadandaki mekanizma tamamen aynısıdır, sadece camadan halkaları yelkenin daha üst noktasındadır.
Kırmızı halat, camadan matafyonu olarak adlandırılır. Bumbanın üzerinden geçen halat çoğu yelkenlide diğer mekanizmalarla karışmasın diye bumbanın içinden geçer. Kırmızı camadan matafyonunu çektiğiniz zaman yelken, camadan güngörmez yakasındaki halkadan aşağıya doğru iner. Aynı zamanda sarı okla gösterilen orsa yakasındaki halkayı, bumba ve direğin birleştiği yerdeki kancaya takarız ve böylece yelken alanı küçülür. Tabi bunu yapmadan önce ana yelkeni, orsa yakasındaki halkayı kancaya geçireceğimiz yere kadar, hatta bundan 5-10 cm daha fazla indirmemiz gerekir ki camadan vurabilelim.
Bu iki camadan halkasının dışında, bu halkaların hizasında orta kısımlarda da camadan için halkalar vardır. Bu halkalar da halatlar yardımıyla bumbaya bağlanabilir, böylece yelkenin orta kısmı da bumbaya sıkıca yapıştırılmış olur. Fakat bu işlem çok dikkatli yapılmalıdır, hatta düzgün yapılamayacaksa hiç yapılmasa daha iyi olabilir. Çünkü yelkenin bu noktaları çok hassastır, esas yükün güngörmez ve orsa kenarlarındaki halkalarda olduğunu unutmayın, buradaki halkalar çok kuvvetlidir. Eğer yük öncelikle ortadaki halatlara binerse yelkeni yırtarsınız.
Şimdi tüm bu açıklamalar ışığında camadan vurmayı adım adım yazalım:
1 – Pupa palangasını gevşet.
2 – Ana yelken ıskotasını gevşet.
3- Ana yelken mandarını camadan yapılacak yere kadar, hatta 5-10 cm aşağısına kadar boşla ve ana yelkeni bu seviyeye kadar indir.
4- Orsa yakasındaki camadan halkasını, direğin dibindeki kancaya tak.
5- Ana yelken mandarını çekerek yelkenin orsa yakasını iyice ger.
6- Camadan matafyonu çekilerek ana yelkenin güngörmez yakasındaki halkanın bumba hizasına gelmesi sağlanır.
7- Ana yelken ıskotası yine eski ayarına getirilir ve pupa palangası da gerilir.
