Ana Sayfa Makaleler “Akıntıya Tutulma Hayata Tutun”

“Akıntıya Tutulma Hayata Tutun”

14859

Her yıl yüzlerce kişi, denizde yüzerken sahillerde oluşan ters akıntılara kapılarak hayatlarını kaybediyor. Türkiye’de özellikle Batı Karadeniz kıyılarında oluşan bu tehlikeye bir dur diyebilmek için İstanbul İl Jandarma Komutanlığı bir proje başlatmış “Akıntıya Tutulma Hayata Tutun“. Bu proje, kamuyu aydınlatmak için kamu spotu oluşturarak özellikle bu bölgedeki yaşayanları bilinçlendirmeye çalışıyor.

Çok önemli bir proje olduğunu ve bu konuda bilgilendirme yapmak için herkesin elinden geleni yapması gerektiğini düşünüyorum. Bu anlamda bu akıntılar nasıl oluşuyor ve bu akıntılardan nasıl kurtuluruz bu makalede bunu anlatmaya çalışacağım.

Özellikle kumsal olan sahillerde görünen bu ters akıntılara rip akıntısı (İng. rip currents) deniliyor. Rip akıntılarının en önemli nedeni, kış/bahar aylarında güçlü dalgaların neden olduğu daha önceden oluşan kum birikintilerinin oluşturduğu sığlıklar veya adacıklardır.

Açıktan gelen dalgalar sahile vurduktan sonra (sığlıklar üzerinden de geçerler) geri çekilmeleri sırasında sığlıklardan dolayı geri çekilemeyen kısmı, iki sığlığın arasında oluşan boğaz görünümündeki yerden hızla açığa doğru geri çekilirler. Esasında dalganın geri geçilme hareketi çok doğaldır fakat büyük bir su kütlesinin nispeten dar bir boğazdan geri çekilmeye çalışması kuvvetli bir akıntı oluşturur.

Bu akıntılara karşı gelmeye çalışmanın bir sonucu yoktur çünkü çok kuvvetlidirler. Bu nedenle hayatta kalabilmek için akıntı sizi açığa doğru sürüklerken kafanızı su üzerinde tutmaya çalışmalı ve mümkün olduğu kadar panik olmamalısınız. Çünkü eninde sonunda akıntının etkisi biraz açıkta azalacaktır. Bu gerçeği bilmezseniz gereksiz yere aşırı panik olup kurtulma şansınızı azaltırsınız.

Akıntıya Tutulma Hayata Tutun

Çocukluğumda Batı Karadeniz’de çok kez denize girdiğim için iyi bilirim bu akıntıları, eskiden bu oluşuma “dip çöktü” denilirdi. Esasında tam olarak çöken bir şey yok, biz sadece sığlıkların üzerinde yüzerken, sığlıkların kenarına doğru geldiğimizde birden çukura düşmüş gibi hissederiz ve bu sırada etkisini hissettiğimiz akıntı sanki o an bir çöküntü olmuş gibi bizi aldatır. Öte yandan kenar kısımdaki topraklarda parça parça dökülür.

Nasıl kurtuluruz?

Akıntı bizi açığa doğru sürükledikten sonra önce denize paralel bir şekilde sağ veya sol tarafımıza doğru yüzeriz. Boğaz oluşan yerden yeterince uzaklaştıktan sonra kıyıya doğru yüzmeye başlarız. Büyük olasılıkla kıyıya varmadan sığlık alanlara gelmiş oluruz. Bu aşamadan sonra dinlenerek kıyıya ulaşmak çok daha kolay olacaktır.

Konunun daha iyi anlaşılması için rip akıntılarını gösteren videoyu aşağıda izleyebilirsiniz.

 

İstanbul İl Jandarma Komutanlığı’nın web sayfasında proje hakkında açıklanan bilgileri ise aşağıda bulabilirsiniz. http://iljandarma.istanbul.gov.tr/index.aspx?dosya=subpages/projeler

İstanbul İl Jandarma Komutanlığınca özellikle Karadeniz’e kıyısı olan ve Jandarma sorumluluk bölgesinde kalan sahillerde, içe çeken akıntılar (rip akıntısı/rip currents) nedeniyle meydana gelen ölüm olayının önlenmesine yönelik olarak, İstanbul genelinde kamuoyu farkındalığı yaratmak amacıyla “Çocukların ve Gençlerin Girişimcilik, Beceri ve Geleceklerini Destekleme Mali Destek Programı” çerçevesinde “Akıntıya Tutulma, Yaşama Tutun” isimli proje çalışması hazırlanmıştır. İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından finanse edilen projenin maliyeti yaklaşık 900.000.(dokuz yüz bin) TL dir.

İstanbul Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü (AFAD) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi proje ortakları olarak belirlenmiştir.

Projenin temel amacı İstanbul’da ikamet eden vatandaşların özellikle çocukları ve gençleri, kentsel bir risk alanı olduğu değerlendirilen kontrolsüz sahil ve plajlar ile Karadeniz’e özgü içe çeken akıntılar (rip akıntısı) hakkında bilgilendirmek; suda boğularak yaralanma ve ölüm olaylarını önlemektir.

Proje kapsamında;

  • İstanbul İl Jandarma Komutanlığı sorumluluk bölgesinde (2008-2012) yıllarını kapsayacak şekilde “Son Beş Yıllık Suda Boğulma Olaylarının” ayrıntılı olarak analiz edilerek yayımlanması,
  • Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarının katımıyla bir çalıştay düzenlenmesi,
  • İstanbul Karadeniz Sahili Veri Haritası (elektronik ortamda) hazırlanması,
  • Rip akıntıları, yarattığı tehlikeler ve akıntıdan kurtulma yöntemleri hakkında broşürlerin tasarlanması ve dağıtılması,
  • Rip akıntıları hakkında detaylı bilgileri içeren bir internet sitesinin kullanıma açılması,
  • Film, video, animasyon gibi görsellerin de yer alacağı eğitim DVD’lerinin tüm resmi kurumlar ile okullara dağıtılması,
  • Kısa reklam filmleri (kamu spotu) ulusal TV ve radyo kanallarında yayınlanması,
  • Meteoroloji FM vasıtasıyla yaz döneminde vatandaşları suda boğulma olayları hakkında ikaz edilmesi,
  • Okullarda öğrencileri bilgilendirme faaliyeti icra edilmesi planlanmaktadır.

Akıntıya Tutulma, Yaşama Tutun” isimli projenin İstanbul genelinde özellikle jandarma sorumluluk sahasında meydana gelmekte olan suda boğulma olaylarını azaltacağı, ayrıca yurt genelinde “rip” akıntıları hakkında tüm vatandaşlarımızın bilgilendirileceği değerlendirilmektedir.